Kemiklerde anormal hücrelerin kontrolsüz şekilde büyümesi sonucu oluşan bir kanser türüdür. Genellikle kemiklerde ağrı, şişlik ve güçsüzlük gibi belirtilerle kendini gösterir. İyi huylu veya kötü huylu olabilir. Primer kemik kanseri, doğrudan kemik hücrelerinden gelişir. Sekonder kemik kanseri ise vücudun başka bir yerinden yayılan kanserin kemiğe sıçramasıyla oluşur. Tedavi cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi ile yapılabilir.
Kemik Kanseri Belirtileri Nelerdir?
En sık görülen belirti, kemik ağrısıdır. Başlangıçta hafif olan ağrılar zamanla şiddetlenebilir. Özellikle geceleri daha belirgin hale gelir. Kanserli bölgede şişlik ya da kitle görülebilir. Bu şişlik, zamanla büyüyerek cilt yüzeyinde fark edilebilir hale gelebilir. Kanser, kemik yapısını zayıflatarak normal aktiviteler sırasında bile kolayca kırılmalara yol açabilir.
Kanserin eklemlere yakın olduğu durumlarda, hareket etmek zorlaşır ya da eklemlerde sertlik yaşanır. İlerleyen vakalarda, genel bir kilo kaybı ve halsizlik de belirtiler arasında yer alır. İleri evrelerde bazı hastalarda gece terlemeleri ve ateş de görülebilir. Kemik kanseri belirtilerinden herhangi biri ortaya çıktığında bir uzmana danışmak önemlidir. Çünkü erken teşhis tedavide başarı şansını artırabilir.
Kemik Kanseri Neden Olur?
Ailede kemik kanseri veya diğer kanser türlerinin varlığı, gelişme riskini artırabilir. Özellikle bazı genetik sendromlar risk faktörleri arasındadır. Yüksek dozda radyasyona maruz kalmak, çocukluk döneminde radyoterapi tedavisi görmek, riski artırır. Paget hastalığı gibi kemik hastalıkları, ileri yaşta riski artırabilir. Kemoterapi, radyoterapi gibi tedavi yöntemlerine maruz kalan kişilerde risk artar. Bağışıklık sisteminin zayıf olduğu durumlar, riski artırabilir. Her ne kadar bu faktörler riski artırsa da, kemik kanseri nadir görülen bir kanser türüdür ve çoğu vakada kesin neden belirlenemez.
Kemik Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, şişlik, ağrı ve anormal hareketlilik gibi belirtileri değerlendirir. Hastanın tıbbi geçmişi ve kemik kanseri belirtileri hakkında ayrıntılı bilgi alınır. Röntgen, kemikteki tümörlerin görüntülenmesi için yaygın olarak kullanılır. Röntgende kemikte anormal yapılar veya lezyonlar görülebilir. Bilgisayarlı tomografi (BT), kemiklerin ve tümörlerin daha ayrıntılı görüntülerini sağlar. Tümörün boyutu ve çevresindeki dokulara yayılımı hakkında bilgi verir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), yumuşak doku ve kemik yapılarının detaylı görüntülerini sağlar. Tümörün kemik içindeki yayılımı ve çevre dokulara etkisi değerlendirilir.
Pozitron emisyon tomografisi (PET), kanserin vücutta yayılımını ve aktivitesini göstermek için kullanılır. PET taraması, kanser hücrelerinin yüksek metabolik aktivitesini tespit eder. Sintigrafi, kemiklerin genel durumunu ve kanserin yayılımını değerlendirmek için kullanılır. Kesin teşhis için biyopsi gereklidir. İğne veya cerrahi biyopsi ile alınan doku örneği, laboratuvarda incelenir. Kanserin varlığı ve türü belirlenir. Bu yöntemler bir araya getirilerek kemik kanseri teşhisi konur ve tedavi planı oluşturulur. Erken teşhis, tedavinin başarısını artırır.
Kemik Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Cerrahi müdahale, en yaygın tedavi yöntemidir. Tümörün bulunduğu bölgedeki kanserli kemik ve çevresindeki sağlıklı dokuların çıkarılması hedeflenir. Bazı durumlarda, tüm kemiğin çıkarılması gerekebilir. Ardından protezler veya kemik greftleri kullanılarak kemik yeniden inşa edilir. Radyoterapide yüksek enerjili ışınlar kullanılarak kanserli hücrelerin öldürülmesi amaçlanır. Cerrahi öncesi veya sonrası tümörün küçültülmesi ya da kalan kanserli hücrelerin yok edilmesi için kullanılabilir.
Kemoterapi, kanserli hücreleri öldürmek için kullanılan ilaç tedavisidir. Genellikle cerrahi müdahaleden önce tümörün küçültülmesi için veya kanserin vücutta yayılmasını engellemek amacıyla uygulanır. Özellikle osteosarkom gibi bazı kemik kanseri türlerinde etkili olabilir. Hedefe yönelik tedavide kanser hücrelerindeki protein değişikliklerini hedef alan ilaçlar kullanılır. Bu tedavi, daha spesifik olarak kanser hücrelerini hedefler ve sağlıklı hücrelere daha az zarar verir. İmmünoterapi yönteminde bağışıklık sistemini güçlendiren ilaçlarla kanser hücreleriyle savaşılır. Bu tedavi, vücudun doğal savunma mekanizmasını güçlendirerek kanseri kontrol altına almayı amaçlar. Tedavi, multidisipliner bir ekip tarafından hastanın özel durumuna göre belirlenir.
