El ve bilekteki sinirlerin sıkışması sonucu oluşur. Karpal tünel sendromu, genellikle bileğin aşırı kullanımıyla ilişkilidir. Belirtileri arasında ağrı, uyuşma ve karıncalanma yer alır. El parmaklarında güçsüzlük hissi de görülebilir. Tedavi yöntemleri, dinlenme, fizik tedavi veya cerrahi müdahale içerebilir. Erken teşhis ve müdahale, durumu iyileştirmek için önemlidir. Yaşam kalitesini etkileyen yaygın bir durumdur.
Karpal Tünel Sendromu Belirtileri Nelerdir?
El bileği, avuç içi ve parmaklarda ağrı hissedilebilir. Bu ağrı genellikle bilekten başlayarak parmaklara yayılır. Özellikle başparmak, işaret parmağı, orta parmak ve kısmen yüzük parmağında uyuşma ve karıncalanma hissi sıklıkla görülür. Elin güçsüzleşmesi, nesneleri tutmada zorluk yaşanması gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
El ve parmaklarda yanma hissi, özellikle gece veya sabahları daha belirgin olabilir. Bilek veya parmak hareketlerinde zorluk ve kısıtlanma yaşanabilir. Semptomlar genellikle gece artar ve uykudan uyandırabilir. Bazı kişiler uyandıklarında ellerini hareket ettirerek rahatlamaya çalışabilir. Karpal tünel sendromu belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve zamanla kötüleşebilir. Eğer bu belirtileri yaşıyorsanız bir uzmana danışmanız önemlidir.
Karpal Tünel Sendromu Neden Olur?
Tekrarlayan hareketler, yazma ve daktilo yapma gibi faaliyetler median sinir üzerinde baskı yapabilir. El veya bilek bölgesinde meydana gelen yaralanmalar, sinirlerin sıkışmasına neden olabilir. Hamilelik veya menopoz gibi durumlar, vücutta sıvı tutulmasına yol açarak sinir üzerinde baskı oluşturabilir.
Aşırı kilo, bilek bölgesindeki dokularda şişmeye neden olarak median siniri sıkıştırabilir. Diyabet, romatoid artrit gibi hastalıklar, sinirlerin iltihaplanmasına ve sıkışmasına yol açar. Ailede karpal tünel sendromu öyküsü olan bireylerde bu duruma daha sık rastlanabilir. Bu faktörler, sendromun gelişiminde etkili olabilir.
Karpal Tünel Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, hastanın semptomlarını ve tıbbi geçmişini dinler. Genellikle elin ve parmakların uyuşması, karıncalanma, ağrı ve güçsüzlük gibi belirtilerle kendini gösterir. Semptomların ne zaman başladığı, hangi aktivitelerin semptomları artırdığı gibi bilgi toplanır. Doktor, hastanın elini ve bileğini muayene eder. Elin belirli noktalarına basarak semptomları tetikleyebilir. Örneğin, Phalen testi veya Tinel testi ile semptomlar kontrol edilir. EMG ve sinir iletim hızı (Nerve Conduction Study – NCS) testleri, sinirlerin ne kadar iyi çalıştığını değerlendirmek için kullanılır.
Bu testler, karpal tünel içinde sıkışmış sinirlerin iletişim hızını ölçer. Bazı durumlarda, doktorlar ultrason veya MRG gibi görüntüleme yöntemleri ile durumu inceler. Bu, sinir sıkışması veya diğer yapısal sorunları değerlendirmeye yardımcı olur. Özellikle şeker hastalığı, romatizma gibi temel sağlık sorunlarını elemek için kan testleri yapılabilir. Bu adımlar sonucunda, doktor karpal tünel sendromu teşhisi koyabilir. Uygun tedavi seçeneklerini belirleyebilir. Teşhis sürecinde hastanın durumuna göre ek testler de gerekebilir.
Karpal Tünel Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
Belirtilerin hafifletilmesi için, el bileğini dinlendirmek önemlidir. Çalışma saatleri içinde düzenli molalar vermek, bilek pozisyonunu değiştirmek faydalı olabilir. Fizik tedavi, kas gücünü artırmak ve esnekliği sağlamak için çeşitli egzersizler içerebilir. Fizik tedavi uzmanı, hastaya uygun egzersiz programı hazırlayarak, semptomları hafifletebilir. Bileği sabitlemek için kullanılan ateller, gece boyunca takıldığında bilek hareketlerini kısıtlar. Sinirin üzerindeki baskıyı azaltabilir.
Günlük aktivitelerde de kullanılabilir. Ağrı ve iltihabı azaltmak için nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar gibi reçetesiz ilaçlar kullanılır. Bazı durumlarda doktor, kortikosteroid enjeksiyonları önererek iltihabı azaltabilir. Diğer tedavi yöntemleriyle başarı sağlanamadığında, cerrahi müdahale gerekir. Cerrahi, karpal tünelin açılmasını ve median sinir üzerindeki baskının azaltılmasını amaçlar. Akupunktur, yoga gibi alternatif tedavi yöntemleri semptomların hafifletilmesine yardımcı olur. Ancak bu yöntemlerin etkinliği kişiden kişiye değişebilir. Karpal tünel sendromu tedavisi boyunca, hastaların doktorla iletişimde olmaları önemlidir. Tedaviye yanıtın izlenmesi, gerektiğinde müdahalenin güncellenmesi için kritik öneme sahiptir.
