Omurilik kanalının daralmasıyla oluşan bir durumdur. Omurga kanal darlığı sinirlere baskı yapar. Genellikle bel ve boyun bölgelerinde görülür. Yaşlanma en sık nedenidir. Bel ağrısı, bacaklarda uyuşma ve yürüme zorluğu yapabilir. İleri vakalarda denge bozukluğu görülür. Tedavi, fizik tedavi veya cerrahi olabilir. Erken tanı önemlidir.
Omurga Kanal Darlığı Belirtileri Nelerdir?
Sinirler üzerinde baskıya neden olur. Bu da bel veya sırt bölgesinde sürekli ya da aralıklı ağrılara yol açabilir. Daralan kanal içindeki sinirler sıkıştığı için bacaklarda uyuşma, karıncalanma ya da yanma hissi oluşabilir. Bu his, özellikle yürürken artabilir. Yürüdükçe bacaklarda güçsüzlük ve yorgunluk hissi olur. Kişi sık sık dinlenme ihtiyacı hisseder. Bu durum “nörojenik klodikasyon” olarak da adlandırılır. Sinirlerin etkilenmesi denge sorunlarına yol açabilir.
Özellikle yaşlı bireylerde ani düşme riski artabilir. Uzun süreli sinir baskısı bacak kaslarının çalışmasını olumsuz etkiler ve zamanla kaslarda zayıflama görülebilir. İleri vakalarda sinir baskısı idrar ve dışkı tutma sorunlarına yol açabilir. Bu durum acil müdahale gerektirir. Ağrı sadece belde değil, kalça ve bacaklara da yayılabilir. Bu ağrı sinirlerin geçtiği bölgeler boyunca hissedilir.
Omurga Kanal Darlığı Neden Olur?
İlerleyen yaşla birlikte omurgada kireçlenme, disklerde yıpranma ve bağ dokularında kalınlaşma oluşur. Bu değişiklikler omurga kanalını daraltarak sinirlere baskı yapabilir. Özellikle 50 yaş üzerindeki bireylerde sık görülür. Omurlar arasındaki disklerin yapısının bozulması ve dışa taşması spinal kanalda yer kaplayarak darlığa yol açabilir. Bu durum sinirlere doğrudan baskı oluşturur. Bazı bireyler doğuştan daha dar bir omurga kanalına sahip olabilir. Bu durumda, yaşla birlikte gelişen küçük dejeneratif değişiklikler bile belirgin semptomlara neden olur. Kazalar sonucu omurgada oluşan kırıklar ya da çıkıklar, omurga kanal darlığı yaşanmasına neden olabilir. Ayrıca iyileşme sürecinde gelişen kemik dokusu da kanalı daraltabilir.
Omurga çevresinde gelişen iyi huylu ya da kötü huylu tümörler veya kistler omurilik kanalında yer kaplayarak darlığa neden olur. Omurgada gelişen artrit sonucu oluşan kemik çıkıntıları, spinal kanalın içinde veya sinirlerin çıktığı bölgelerde daralmaya neden olur. Omurga içindeki bağ dokularından biri olan ligamentum flavum zamanla kalınlaşabilir. Bu kalınlaşma omurga kanalında yer kaplayarak sinirleri sıkıştırabilir. Sonuç olarak, omurga kanal darlığı genellikle yaşa bağlı olarak gelişse de, bazı bireylerde doğuştan veya travmatik nedenlerle de ortaya çıkabilir. Belirtiler kişiden kişiye değişebilir ve tanı için genellikle MR gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Erken teşhis, ilerleyici sinir hasarını önlemek açısından önemlidir.
Omurga Kanal Darlığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavide genellikle ağrıyı kontrol altına almak için ilaçlar kullanılır. Hafif ilaçlar, ağrıyı rahatlatmak için kullanılır. Anti-inflamatuar ilaçlar, iltihaplanmayı azaltarak sinirler üzerindeki baskıyı hafifletir. Kas gevşetici ilaçlar, kas spazmlarını rahatlatmaya yardımcı olabilir. Epidural steroid enjeksiyonları, ağrıyı geçici olarak hafifletebilir ve iltihabı azaltabilir. Fiziksel terapi, hastaların omurga kanal darlığı yaşamasına bağlı ağrılarını yönetmelerine yardımcı olabilir.
Bu tedavi yöntemi, kasları güçlendirerek omurganın daha stabil olmasını sağlar. Esneme ve germe egzersizleri, kasları gevşetmek ve esnekliği artırmak için yapılır. Güçlendirme egzersizleri, omurga çevresindeki kasları güçlendirerek basıncı azaltır. Postür düzeltme, doğru duruş alışkanlıkları kazandırarak omurgadaki baskıyı azaltabilir.
Tedavide yaşam tarzı değişiklikleri de önemli bir yer tutar. Sağlıklı bir yaşam tarzı, semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Fazla kilo, omurgadaki baskıyı artırabilir, bu yüzden sağlıklı bir kiloda olmak önemlidir. Yürüyüş, yüzme gibi düşük etkili egzersizler sırt ve bel bölgesindeki baskıyı azaltabilir. Günlük aktivitelerde doğru duruşu benimsemek, omurgaya binen yükü azaltır. Eğer konservatif tedavi yöntemleri ile sonuç alınamazsa ve hastanın yaşam kalitesi ciddi şekilde etkileniyorsa, cerrahi müdahale gerekir. Cerrahi tedavi, daralmanın giderilmesini amaçlar. Laminektomi yöntemiyle, daralmış alanı genişletmek için omurga kirişlerinin bir kısmı çıkarılır.
Spinal füzyon, omurga eklemleri arasında kaynamayı sağlamak için yapılan bir cerrahi işlemdir. Bu işlem, omurgadaki hareketliliği azaltarak ağrıyı hafifletebilir. Bazı hastalar, geleneksel tıbbî tedavilere ek olarak alternatif tedavi yöntemlerine yönelirler. Bu tedaviler semptomları hafifletebilir. Vücuda iğnelerle yapılan akupunktur, ağrı yönetimine yardımcı olabilir. Masaj terapisi, kasları gevşetmeye yardımcı olur ve ağrıyı azaltabilir. Omurga kanal darlığı tedavisinde hedef, hastanın ağrısını yönetmek ve günlük yaşam aktivitelerini mümkün olan en iyi şekilde sürdürebilmesini sağlamaktır. Hangi tedavi yönteminin uygulanacağı, hastanın yaşı, sağlık durumu ve darlığın şiddetine göre belirlenir.
