Beyindeki anormal hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalmasıyla oluşan bir kitle veya büyümedir. Beyin tümörü iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilir. İyi huylu tümörler genellikle yayılmaz, ancak büyüdüklerinde beyne baskı yapabilir. Kötü huylu tümörler ise çevredeki dokulara yayılabilir. Baş ağrısı, bulantı, hafıza kaybı ve nörolojik bozukluklar gibi belirtiler görülebilir. Tedavi cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi ile yapılabilir.
Beyin Tümörü Belirtileri Nelerdir?
Yeni başlayan veya mevcut baş ağrılarında artış olabilir. Bu baş ağrıları genellikle sabahları daha şiddetli olur ve zamanla kötüleşebilir. Beyin tümörü, beynin basıncını artırarak mide bulantısına ve kusmaya neden olabilir. Özellikle sabahları bu belirtiler sık görülür. Görme bulanıklığı, çift görme veya görme alanında daralma gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu, tümörün görme merkezine baskı yapmasından kaynaklanabilir. Denge merkezlerini etkileyerek düşmelere veya yürüyüşte bozukluklara yol açabilir. Yürürken dengesizlik hissi yaşanabilir.
Konuşma güçlüğü veya kelimeleri bulmada zorluk çekme, tümörün dil ve konuşma merkezine etkisi olabilir. Hafıza kaybı, dikkat dağınıklığı veya öğrenme zorluğuna neden olabilir. Vücudun bir tarafında uyuşma veya güçsüzlük hissi, tümörün motor merkezlere veya sinir yollarına baskı yapmasından kaynaklanır. Kişinin ruh hali, davranışları veya kişiliği değişebilir. Bu, tümörün beyin üzerindeki etkileriyle ilişkilidir. Artan sinirlilik veya hiperaktif davranışlar görülebilir. Bu belirtiler, beyin kimyasındaki değişikliklerle bağlantılı olabilir. Bu belirtilerden biri veya birkaçı mevcutsa, bir uzmana danışmak önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, beyin tümörü yönetiminde kritik öneme sahiptir.
Beyin Tümörü Neden Olur?
Ailede beyin tümörü geçmişi olan kişilerde risk daha yüksek olabilir. Bazı kalıtsal gen mutasyonları riski artırabilir. Özellikle yüksek dozda radyasyona maruz kalmak, riski artırabilir. Çocukluk döneminde radyoterapi almış kişilerde bu risk daha yüksektir. Bazı bağışıklık sistemi bozuklukları veya HIV gibi bağışıklığı baskılayan hastalıklar riski artırabilir. Uzun süreli kimyasal madde maruziyeti (örneğin, bazı endüstriyel kimyasallar) yol açabilir.
Bazı hormonların fazla ya da eksik salgılanması da gelişiminde rol oynayabilir. Örneğin, hamilelik sırasında hormonal değişiklikler riski artırabilir. Bazı virüslerin tümör gelişiminde rol oynayabileceği düşünülmektedir. Örneğin, Epstein-Barr virüsü bazı beyin tümörü türleriyle ilişkilendirilmiştir. Her yaşta görülebilse de yaşlandıkça risk artar. Yine de çoğu durumda, spesifik bir neden belirlemek zor olabilir. Birçok vakada bu nedenler bir arada etki edebilir.
Beyin Tümörü Nasıl Tedavi Edilir?
Tümörün çıkarılması için ameliyat yapılabilir. Bu, genellikle tümörün tamamen veya kısmen çıkarılmasını amaçlar. Radyoterapi, yüksek enerjili radyasyon kullanarak beyin tümörü hücrelerini öldürmek için uygulanır. Ameliyat sonrası tümör kalıntılarını hedeflemek için de kullanılabilir. Kanser hücrelerini hedefleyen ilaçlar kullanılır. Bazı tümörler kemoterapiye yanıt verebilir.
Tümörün belirli özelliklerini hedef alan ilaçlar kullanılır. Bu, bazı türler için etkili olabilir. İmmünoterapi, bağışıklık sistemini güçlendirerek kanserle savaşmaya yardımcı olan tedavidir. Bazı tümörler için araştırmalar devam etmektedir. Klinik denemelerde yer alarak yeni tedavi yöntemlerini denemek de bir seçenektir. Her hastanın durumu farklıdır. Tedavi planı, uzman bir doktor tarafından bireysel olarak belirlenmelidir.